Een parasiet die als ongevaarlijk wordt beschouwd en bij veel mensen wordt aangetroffen, kan in feite subtiele veranderingen in de hersenen veroorzaken, wat leidt tot zelfmoordpogingen.
Nieuw onderzoek dat verschijnt in het augustusnummer van The Journal of Clinical Psychiatry draagt bij aan het groeiende werk dat een infectie veroorzaakt door de Toxoplasma gondii-parasiet aan zelfmoordpogingen koppelt. Lena Brundin van de Michigan State University was een van de leidende onderzoekers van het team.
Ongeveer 10-20 procent van de mensen in de Verenigde Staten heeft Toxoplasma gondii, of T. gondii, in hun lichaam, maar bij de meeste werd gedacht dat het sluimerend was, zei Brundin, een universitair hoofddocent experimentele psychiatrie in MSU's College voor menselijke geneeskunde. Het lijkt er zelfs op dat de parasiet na verloop van tijd ontstekingen kan veroorzaken, die schadelijke metabolieten produceren die hersencellen kunnen beschadigen.
"Eerder onderzoek heeft tekenen van ontsteking gevonden in de hersenen van zelfmoordslachtoffers en mensen die worstelen met depressies, en er zijn ook eerdere rapporten die Toxoplasma gondii in verband brengen met zelfmoordpogingen," zei ze. "In onze studie ontdekten we dat als je positief bent voor de parasiet, je zeven keer meer kans hebt om zelfmoord te plegen."
Het werk van Brundin en collega's is het eerste dat scores meet op een zelfmoordbeoordelingsschaal van mensen die besmet zijn met de parasiet, van wie sommigen een zelfmoordpoging hadden gedaan.
De resultaten vonden dat degenen die besmet waren met T.gondii scoorde significant hoger op de schaal, wat wijst op een ernstiger ziekte en een groter risico op toekomstige zelfmoordpogingen. Brundin benadrukt echter dat de meerderheid van degenen die besmet zijn met de parasiet geen zelfmoordpoging zullen ondernemen: "Sommige mensen kunnen om de een of andere reden vatbaarder zijn voor het ontwikkelen van symptomen", zei ze.
"Zelfmoord is een groot gezondheidsprobleem", zei Brundin, wijzend op de 36. 909 sterfgevallen in 2009 in Amerika, of één om de 14 minuten. "Naar schatting heeft 90 procent van de mensen die een zelfmoordpoging doen een gediagnosticeerde psychiatrische stoornis. Als we de mensen zouden kunnen identificeren die besmet zijn met deze parasiet, zou dit ons kunnen helpen voorspellen wie een hoger risico loopt."
T. gondii is een parasiet die wordt aangetroffen in cellen die zich voortplant in zijn primaire gastheer, elk lid van de kattenfamilie. Het wordt voornamelijk op mensen overgedragen door de inname van water en voedsel dat besmet is met de eieren van de parasiet, of, aangezien de parasiet ook bij andere zoogdieren aanwezig kan zijn, door het eten van onvoldoende verhit rauw vlees of voedsel.
Brundin kijkt al tien jaar naar het verband tussen depressie en ontstekingen in de hersenen, te beginnen met haar werk aan de ziekte van Parkinson. Typisch is een klasse van antidepressiva die selectieve serotonineheropnameremmers of SSRI's worden genoemd, de voorkeursbehandeling voor depressie. Van SSRI's wordt aangenomen dat ze het niveau van een neurotransmitter, serotonine genaamd, verhogen, maar ze zijn slechts effectief bij ongeveer de helft van de depressieve patiënten.
Brundins onderzoek geeft aan dat een vermindering van de serotonine in de hersenen een symptoom kan zijn in plaats van de hoofdoorzaak van depressie. Ontsteking, mogelijk door een infectie of een parasiet, veroorzaakt waarschijnlijk veranderingen in de chemie van de hersenen, wat leidt tot depressie en, in sommige gevallen, zelfmoordgedachten, zei ze.
"Ik denk dat het heel positief is dat we biologische veranderingen vinden bij suïcidale patiënten," zei ze. "Het betekent dat we nieuwe behandelingen kunnen ontwikkelen om zelfmoorden te voorkomen, en patiënten kunnen hopen dat we hen misschien kunnen helpen.
"Het is een geweldige kans om nieuwe behandelingen te ontwikkelen die zijn afgestemd op specifieke biologische mechanismen."
Brundin en co-senior onderzoeker Teodor Postolache van de Universiteit van Maryland leidden het onderzoeksteam. De financiering voor het project kwam uit verschillende bronnen, met name de Swedish Research Council en de American Foundation for Suicide Prevention.
